الرحلة العلمية لمتصوفة الموصل والواردين اليها بين القرنين 6-7هـ/12-13م
الملخص
جاء هذا البحث ليسلط الضوء على جانبين محددين يتعلقان بالتعريف المتعلق باهم الشخصيات التي انطلقت من والى الموصل خلال المدة الواقعة بين القرنين 6-7 الهجريين الموافق للقرنين 12-13 الميلاديين والتي جاء الجانب الاول فيه لبيان خطوط وسير رحلاتهم بين المدن التي زاروها اما الجانب الثاني فيتعلق بالغرض من رحلته ذات الطابع العلمي والذي حمل اوجها عدة مما له صلة بالتصوف واغراضه واشكاله والذي تجسد من خلال ممارسات هولاء المتصوفة وهذين الجانين يمثلان اقسام هذا البحث بعد ذكر المقدمة والخاتمة
المراجع
- -'abi yaelaa :'ahmad bin eali bin almathnaa almusili. (1998).musnd 'Abi yaelaa almusili . dirasat watahqiqu: mustafaa eabd alqadir eata . bayrut . dar alkutub aleilmia
- -Abin alshaeari: 'abu albarakat almubarak bin 'abi bakr, 'ahmad bin ( 1992 ). qalayid aljuman fi farayid shueara' hadha alzaman.j3 minh .tahqiq :nuri hamuwdi alqisi wamuhamad nayif aldilymy . murajaeat : eabd alwahaab muhamad eali aleudwani . almusil . jamieat almawsil
- -Abin eabd alhaqi albaghdadi : sifi aldiyn eabd almumin .( 1852). marasid aliatilae eali asma' alamknat walbiqae.lidin . matbaeat bril
- -Abin easakir : 'abu alqasim eali bin alhasan bin hibat allh .(da.t).tarikh dimashq . tahran . maktabat madrasat alfiqaha
- -Abin khalkan : abi aleabaas ahmad bin muhamad .(da.t).wfiat alaeian wa'anba' 'abna' alzaman . bayrut . dar alkutub aleilmia
- -Abn aleimad alhanbalii . eabd alhayi bin 'ahmad bin (1986) . shadharat aldhahab fi 'akhbar min dhahaba. haqaqahu: mahmud al'arnawuwt . kharaj 'ahadithahu: eabd alqadir al'arnawuwt . dimashq - bayrut. alnaashir: dar aibn kathir.
- -Abn nasir aldiyn aldimashqii : 'abu eabdallah muhamad . (2003) . tawdih almushtabah .hararah : muhamad hasan muhamad hasan 'iismaeil alshaafieay. bayrut . dar alkutub aleilmia
- -Abu shama : eabdalrahman bn 'iismaeil bn 'iibrahim . (1997) . mukhtasir kitab alrawdatayn fi 'akhbar aldawlatayn alnuwriat walsalahia . jida . dar alandils
- -Aldabagh : hudaa yasin . (2017) . eayilat altuwsii wadawruha fi Alharakat aleilmiat fi almawsil . majalat dirasat mawsilia . markaz dirasat almawsil . jamieat almawsil . aleadad 45 . p.p 53-70
- -Aldhahabi: shams aldiyn muhamad bin 'ahmad bin euthman .(1963) . mizan alaietidal fi naqd alrijal. bayrut .ta1. dar almaerifat liltibaeat walnashr
- -Alisshrurdi : 'abu alnajib eabd alqahir bin eabd allh . (2005).adab almuridin wayalih daei alfalaah 'iilaa subul alnajahi. hararah : easim 'iibrahim alkiali. bayrut . dar alkutub aleilmia
- -Aljlby: basaam adris . (2004 ). mawsueat aelam almawsil . almusil . kuliyat alhadaba' aljamieati.
- -Almaqari : aihmad bin muhamad altalmsani . (1978). almunjid fi alaeilam . ta9. dimn almunjid fi allughat walaeilam .ta23. bayrut . almatbaeat alkathulikia
- -Almundhiri : eabd aleazim bin eabd alqawii . (1969).ju2.tahqiqi: bashaar eawad maeruf . alnajaf . matbaeat aladab
- -Almusili : muhamad amin al milaa yusuf . (1976) . aldalayil alqatieat fi alradi ealaa min ankar alkaramat . qadim laha warajaeaha aikram eabd alwahaab . almusil . matabie aljumhur
- -alsameanii : 'abu saed eabd alkarim bin muhamad .(1988).al'ansab. taqdim wataeliq :eabdallah eumar albarudi. bayrut .dar aljanayin
- -Alshathri:eabd alrahman bin saed . (1434h).hajrat alnabii salaa allah ealayh wasalam tarikhaha wa'ahkamaha . taqdim : eabd arhaman bin salih almahmud w eabd aleaziz muhamad al eabd allatif . alriyad . dar alfadila
- -Alssbiki: taj aldiyn abi nasr eabd alwahaab. (1971). tabaqat alshaafieiat alkubraa . tahqiq : eabd alfataah muhamad alhulw wamuhamad mahmud altanahi . ta1 . alqahira . matbaeat eisaa albabi alhalabi washarkawahu
- -Alsumhudii : ealii bin eabdallah . (1908). kitab wafa' alwfa biakhbar dar almustafaa salaa allah ealayh wasalam . baghdad . matbaeat aladib walmuayid
- -Altil : eumar salim eabd alqadir.(2009) . mutasawifat baghdad fi alqarn alsaadis alhijrii althaani eashar almiladii dirasat tarikhiata. baghdad . dar almamun lilnashr waltawzie . .
- -Alurdi: hamuwdi abrahim .(2006) . ealam altakaya wamahafil aldhikr alqadiriat-alrifaeiati-alnaqshbandiatu--almulawiati-aldimirdashiat-aldhakr almisriu. bayrut. aldaar alearabiat lilmusueati.
- -Blathius : asin . (1979) . abn earabiun hayatah wamadhhabah . tarjamuh ean alasbaniat : eabd alrahman badawi .alnaashir : alkuayt . wikalat almatbueat . bayrut . dar alqalam
- -Eabd alealim : mahmud . (da.t). kitab taerif bial'amakin alwaridat fi albidayat walnihayat liabn kathir.(di.mi
- -Frukh: eumar (1981), tarikh al'adab alearabii: min matlae alqarn alkhamis alhijrii 'iilaa alfath aleuthmani. aljuz' althaalithu. dar aleilm lilmalayin - bayrut. altabeat alraabieati
- -Habib : jamil abrahim .( 1988) . wasaya alshaykh eabd alqadir alkilani radi allah eanh . baghdad . maktabat aliaishieae
- -Ibn alfarati.muhamad bin eabd alrahim . (1969) . tarikh abn alfurat .j4.qu2. tahqiq : hasan muhamad alshamaae . . albasra . dar altibaeat alhaditha
- -Ibn almustawfi: almubarak bin aahmad . (1980) . tarikh arbil . tahqiq : sami bin alsayid khamaas alsaqaar . bayrut . almarkaz alearabiu liltibaeat walnashr . baghdad . dar alrashid lilnashri.
- -sabit abn aljawzi : shams aldiyn abi almuzafar bin qazawaghali (da.ta).mrat alzaman fi tarikh alaeian .bayrut . dar alkutub aleilmia
- -Sayigh : sulayman . (2013).tarikh almusil.haqqah : eabd alkhaliq bin eabd allatif bin hasan almusili . bayrut : dar alkutub aleilmia
- -Srur : tah eabd albaqi . (2022) . muhay aldiyn bn earabiin .alqahira . dar handawi
- -Yaqut alhamawy : shihab aldiyn abi eabdallah yaqut . (No.date). muejam albuldan . bayrut . dar sadir liltibaeat walnashri
- .-Ibn kathir : eimad aldiyn abu alfada asmaeil bn eumrta: (1986) . albidayat walnihaya .dar alfikr .birut.
- .Alfarawi : eabd almuneim bin eabd allah.(1998).'ahadith muhamad bin hisham bin malas alnumyry-why subaeiaat 'abi almaeali alfarawi-.ealaq ealayha wkhrrj nususaha : yahyaa bin eabdallah albakri alshahri.min silsilat qalayid 'ajza' manthurat fi alhadith waeulumihi(2).alrryad.t1.maktabat 'adwa' alsalaf.
- Aalzarkali: khayr aldiyni.(2002) al'aelami. dar aleilm lilmalayin - altabeat alkhamisa
- Abin alathir: majd aldiyn almubarak bin muhamad aljazarii . (2003).almukhtar min manaqib al'akhyari- yahtawi ealaa tarajim wa'akhbar wa'aqwal wamanaqab min 'akhyar alsahabat waltaabieina. haqaqah waealaq ealayhi: mamun alsaaghiriji w eadnan eabd rabih w muhamad 'adib aljadir. 'abu zabi . 'iisdarat markaz zayid lilturath waltaarikh lilnashr waltawzie
- Abn alsaabuni : 'abu bakr mhmmd bin 'abi alebbas 'ahmad bin (da.t) . tukmilat akamal alakmal fi aliansab waliasma' walalqabi. tahran. maktabat madrasat alfaqaha
- Aldhahabi :shams aldiyn muhamad bin 'ahmad bin euthman. (2001).sir 'aelam alnubala'i. bayrut. muasasat alrisalati.
- Alqadaei: 'abu eabd allh muhamad bin salamat bin jaefar bin ealiin bin hakmun almisri .(1986). musnad alshahabi. almuhaqaqi: hamdi bin eabd almajid alsalfi.biruta.ti2.muasasat alrisala
- Alsiuti . jalal aldiyn eabd alrahman bin 'abi bikr.(1991).lab alalbab fi tahrir aliansab .bayrut . dar alkutub aleilmia
- Wjdi : muhamad farid . (da.ta).dayirat maearif alqarn aleishrin . bayrut. dar alfikr .
- Zakari : lamiea . (2013) . alrihlat aleilmiat wadawruha fi 'iithra' almajal alealmii: almafhuma, waldawafieu, wal'anwae . majalat kan altaarikhia . maj 6 . alraqm 22. disambir/kanun alawil . p.p157- 161.